اتوکلاو (Autoclave) از دو کلمه Auto به معنی خودکار و Clave به معنی قفل شونده تشکیل شده است و در کل به معنی دستگاه خود قفل شونده برای استریل مواد ، توسط بخار تحت فشار است..
با توجه به استفاده مداوم از ابزار پزشکی و آلوده شدن این وسایل در اثر استفاده و تماس با مواد میکروبی ، استریل کردن آنها ضروری است. اتوکلاو بهترین طریق استریل کردن وسایل است. این طریقه استریل کردن ، کلیه میکروب‌ها اعم از معمولی و اسپورها را از بین می‌برد و مدت زمان آن برای وسایل فلزی و پارچه ای فرق می‌کند.
مکانیزم عملکردی دستگاه اتوکلاو :
اتوکلاوها عموماً توسط فشار تنظیم میشوند. به عنوان مثال در بخار خالص (درجه اشباع ۰/۸ تا ۱) با فشار ۲ بار ، دمای بخار باید ۱۳۴ درجه سانتی گراد باشد. پمپ خلاء در آغاز مراحل استریلیزاسیون با ایجاد مکش ، هوای داخل محفظه را تخلیه کرده ، سپس بخار وارد دستگاه می‌شود. استریل کردن وسایلی که از مواد متخلخل ساخته شده اند مثل منسوجات و ابزار بسته بندی شده که هوا در آن محبوس می‌شود ، در مقایسه با سایر وسایل بسیار دشوار است.
روش تخلیه بخار داخل چنبر اتوکلاو :
در زمان تخلیه ، هوای داخل محفظه و بسته‌ها به بیرون کشیده شده و عموماً هر چه زمان مکش بیشتر باشد ، جایگزین شدن بخار مؤثرتر خواهد بود. متناسب با افزایش فشار منفی داخل محفظه ، خارج سازی هوا دشوارتر می‌شود ؛ به همین دلیل دستگاه‌های خودکار امکان کاهش فشار (تخلیه) و وارد ساختن بخار را در چند مرحله فراهم می‌سازند. در این روش بخار به طور متناوب جایگزین هوا شده و راندمان بالاتری نسبت به تخلیه تنها دارد .
از جمله کالا و وسایل و تجهیزات مهم و ضروری در مطب ها وجود اتوکلاو کلاس B می باشد و اصلی ترین تجهیزات بخش CSR به شمار می رود .
ویژگی های دستگاه اتوکلاو :
اتوکلاو دستگاهی است که با استفاده از بخار اشباع برای استریل کردن تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی در دما و فشار بالا به کار میرود .
فشار کار 2/5 بار و دمای استریل 134 درجه سانتیگراد و مدت زمان قرارگیری در این حالت 15 تا 60 دقیقه (بنا به نوع دستگاه) میباشد.
عوامل انتقال بیماری مانند باکتری ها و قارچ ها و ویروس ها میتواند برای بیماران بسیار خطرناک باشد. در دندانپزشکی که ابزار در تماس مستقیم با خون و سایر نقاط بدن میباشد یا برای استریل سوزن های تزریق زیرجلدی تمهیدات جدی باید درنظر گرفته شود .
بخار تولید شده در اتوکلاو توانایی از بین بردن همه این عوامل را دارد و میتوان اظهار کرد که موجودات زنده بسیار کمی قادر به زنده ماندن در اتوکلاو هستند.
با قراردادن تجهیزات در اتوکلاو میتوانیم مطمئن شویم که آنها تمیز شده و عاری از هرگونه آلودگی میشوند.
از جمله تجهیزاتی که دسته دوم خرید آن نیاز به دقت زیاد می خواد دستگاه اتوکلاو می باشد .
کلاس B : به معنی استریل کردن کلیه محصولات بسته بندی شده و بسته بندی نشده ی جامد ، محصولات توخالی و حفره دار و محصولات متخلخل(پر منفذ) است .اتوکلاوهای این کلاس به دلیل داشتن پمپ مکانیکی، هوای بیشتری خارج می شود پس نفوذ بخار به داخل وسایل بهتر صورت می گیرد.
ویژگی های اتوکلاو فیروز طب زمان FTZ 18 لیتری :
• دارای تأییدیه وزارت بهداشت • دارای 6 برنامه پیش فرض • قابلیت برنامه دهی توسط کاربر • دارای دو دمای کاری 121 و 134 درجه • دارای سیکل Prion جهت ویروسهای خطرناک • قابلیت وکیوم کردن تا 10 مرتبه در یک سیکل • دارای سیستم خشک کن • دارای تست میکروبی HELIX، B&D • دارای پورت USB • مجهز به پرینتر • مجهز به نمایشگر LCD جهت نمایش عملکرد دستگاه • مجهز به فیلتر آنتی باکتریال • قابلیت کنترل همزمان دما و فشار • مجهز به دو مخزن آب تمیز و کثیف از جنس استیل • مجهز به سیستم تست پمپ وکیوم • مجهز به سیستم تست قطعات و عیب یابی • چمبر یکپارچه از نوع StainlessSteel • همراه با یک سال گارانتی و 10 سال خدمات پس از فروش
